کەسایەتی یێن ناڤدار د مێژویێ دا


 ژدەست پێکا هەبونێ هەتا ژیانا نوکە ئەم تێدا دژین گەلەک کەس یێ دبورین و یێ دبورن دناف جیهانا مەدا کو هندەک کار و مفایێن مەزن یێن ئەنجام داین و یێل پشت خو هێلاین ژوان ژی ئەڤ کەسایەتیەنە : 

ژ گرنگترین کەسایەتیێن مێژویا ئیسلامێ :

و ژ  دەمێ دەست پێکرنا مێژویا ئیسلامەتیێ ژمارەکا زورا کەسایەتیێن ئیسلامی دەرکەتینە کو رولەکێ گرن و ئەرکەکێ پیروز ل پشت خو هێلایە ژوان ژی ئەڤ کەسایەتیە نە : 

پێغەمبەرێ مە محمد سلاڤێن خودێ لسەر بن :

ئەو موحەمەدێ کورێ عبدالله یێ کورێ عبدالمطلب ێ کورێ هاشمە ، دوماهیک پێغەمبەر و هنارتی بوو ، خودایێ مەزن ئەو هنارت بو بو گەهاندنا ناما ئیسلامێ ، وەحی بو وی هات ل شکەفتا حراء ڤە ل دەمێ کو ژیێ ی 40 سال ،  ژبو گازیا خەلکێ هەمی ئەردی لسەر عیبادەت کرنا خودایێ مەزن یێ بێ شریک و هەڤال ،

ل روژا دوشەمبی بەرامبەر 12 ربیع الاول ژ سالا فیلی ژدایک بویە ، و گازیا ئیسلامێ ژ مەکەهێ دەست پێکر و پێغەمبەرێ مە سلاڤێن خودێ لسەر بن بو ماوێ 13 سالان گازی گەهاندە خەلکی ، و پاش کوچ کرە باژێرێ مەدینا المنورە ، و ل وێرێ بو ماوێ 10 سالان گازیا ئیسلامێ گەهاند ،

پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەر بن پشکداری دگەلەک  شەران دا کریە ژ پێناف رێکا خودێ دا ، ژوانژی شەرێ بەدرێ و تەبوکێ و ئوحدێ و حونەینێ و طايفێ و ڤەکەرنا مەکەهێ و مٶتە دا . و پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەر بن گەشتا ئیسراء و میعراجێ کریە ژ مسجد الحرام مەکەهێ بو مسجد الاقصی قودسێ و ژ وێرێ بو ئەسمانان ب هەڤالینا جبریلی و برێکا گیانەوەرێکێ دبێژنێ بوراق ، 

و ل ئەسمانان چاڤی وی ب ژمارەکا پێغەمبەران کەفت ژوانژی : ئادەم و یەحیا و عیسا و هارون و یوسف و ادریس و موسی و ابراهیم سلاف لسەر هەمیان بن ، و دکەل هەمیان ئاخفتیە هەتا کو گەهشتیە دیدارا خودێ ل بیت المعمور و ل وێرێ پێنج نڤێژ لسەر پێغەمبەری و ئومەتا وی هاتنە فەرز کرن روژانە ،پێغەمبەر سلاڤێن خودێ لسەر بن روحا وی یا شرین و پیروز ل 12 ربیع الاول هاتە بلند کرن بو دیدار خودایێ مەزن  ل سالا 11 هجری ، کو ژیێ پێغەمبەری 63 سال بون ،

ابو بکر الصديق :

ئەو عبدالله یێ کورێ عوثمانێ کورێ عامرێ کورێ کعب کورێ مرە یە و دگەهیتە پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەر بن ل باپیرێ شەشێ دا کعب بن مرە  ، و دهاتە گازی کرن ب ابی بکر ، و ناسناڤێ وی راستگو بو ، ژبەر راستگویا وی یا زور بو پێغەمبەری و باوەریا وی یا بلند پشتی گەشتا ئیسراء و میعراجێ ، و دهێتە گوتن کو ئەو یێ ژدایک بوی پشتی سالا فیلی ، و ژ زاروکێن وی عبدالرحمن و عبدالله و محمد و و ئەسما و عائیشایا دەیکا موسلمانان  هەڤژینا پێغەمبەری و ام کلثوم ،

و ئەو ئێکەم کەسە ژ زەلامان موسلمان بویە ، و پشکداری کریە دگەل پێغەمبەری د گازی کرنا ناما ئیسلامێ و جیهادێ ل پێناف گوتنا خودێ ، و پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەر بن دشروڤەکرنا پیلانێن جەنگی دا دگەل وی درینشتە خار و دگەل پێغەمبەرێ کوچ کریە باژێرێ مەدینێ و دگەل وی حەجا وەداعێ کریە ، و ل دەمێ کو پێغەمبەر چویە بەر دلوڤانیا خودێ ابو بکری گوتە خەلکی : هەر کەسێ موحەمەدی پەرێسیت ئەڤە موحەمەد  مر و هەر کەسێ خودایێ مەزن پەرێسیت خودێ یێ ساخە و چجا نامریت ،

پاش موسلمانا بەیعە دایێ و بو خەلیفێ موسلمانا و ئینا پشت بەستن دانا سەر قورئانێ و شەریعەتێ ئیسلامێ و پشت بەستن کرە سەر راستگوی و دادپەروەریێ و شولێت دەست هەلاتێ و راستگویێ د کارکرنێ دا و بەردەوامی دا جیهادێ درێکا خودێ دا و شەر کرن دژی خرابیێ و کارکن د کاروبارێت نافخوی دا و زەیدێ کورێ  ثابتی دەست نیشان کرن ژبو کومڤە کرنا قورئانا پیروز ، و پشکداری کریە د فتوحاتێن ئیسلامی دا ل وەلاتێن عێراق و شامێ ، 

و ل هەیفا جماد الاخر ل سالا 13 هجری ابو بکر الصديق نەساخ دبیت ئەڤجا موسلمانا کومڤە بینەک کر لسەر هەلبژارتنا خەلیفەیێ نوی ئینا بەیعە دا عومەرێ کورێ خەتابی ، و کومەکا وەسیەتا ل وی کرن و پاش دچیتە بەر دلوڤانیا خودایێ مەزن ل 22 جمادی الاخرة ل سالا 13 هجری  و دهێتە ڤەشارتن برەخ قەبرێ پێغەمبەری ڤە سلاڤێن خودێ لسەر بن ،

عومەرێ کورێ خەتابی :

ئەو عومەرێ کورێ خەتابێ کورێ کەعبێ  کورێ لٶی کورێ غالبێ قوریشی یە ،  و دگەهیتە پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەر بن ژ کەعبێ کورێ لٶی ، و دهاتە گازی کرن ب بابێ حەفصایێ ، و ناسناڤێ وی الفاروق بو  ، ژبەر کو ئەو موسلمان دبیت ل مەکەهێ، ئەڤجا وی خودێ جودا کر دناف بەرا کوفرێ و ئیمانی ،

ژدایک بویە سێ سالان پشتی سالا فیلی ، وهەڤژینی پێک ئینایە دگەل ام کلثومێ کچا عەلیێ کورێ ئەبو طالبي ،

و موسلمان بویە ژ بەر دوعایا پێغەمبەری دەمێ دبێژیت 

یا خودێ تو ئیسلامێ بهێز بئێخی ب ئێک ژ خوشتڤی ترین زەلامان دەف تە ب ابی جهلێ کورێ هیشامی یانژی عومەرێ کورێ خەتابی ، دەمێ کو چویە جهێ پێغەمبەری ل نزمیا سەفایێ و موسلمان بونا خو راگەهاندی د هەیڤا ذي الحجة دا ل سالا 6هجری.. 

و عومەرێ کورێ خەتابی شەر دکەل کافران کر هەتا کو دگەل موسلمانان نڤێژ کری برەخ کەعبێ ڤە ، و پشکداری د فتوحاتێن ئیسلامی دا کریە ل وەلاتێن عێراق و فارس و مصر و دیمەشق و حمص و بعلبك و بیت المقدس و وەلاتێ رومێ و ژ گرنگترین شەرێن رویداین دسەردەمێ ویدا شەرێ القادسیە دناڤبەرا مولسمانا و فارسان دا ئەوا کو موسلمان تێدا بسەرکەفتین ، 

عومەرێ کورێ خەتابی دهێتە شەهید کرن لسەر دەستێ فیروز ابو لولوة المجوسی د دەمێ کرنا نڤێژا سپێدێ دا ل سالا 23 هجری و دهێتە ڤەشارتن برەخ قەبرێ پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەربن و یێ ابو بکر الصديق ل باژێرێ مەدینا پیروز

ئیمام بخاری :

ئەو بابێ عبدالله کورێ محمدێ کورێ ئیسماعیلێ کورێ ایبراهیمێ بەردەزیبەیە ، بابێ وی ئێک ژ وەرگرێن فەرمودان بوو ل روژا 13 شوالێ سالا 194هـ ل باژێرێ بخارا ژدایک بویە و هەروەسا ئەوی فەرمودە ژبەر کرینە دژیێ دەهـ سالیێ دا ، و گەشت کریە بو وەلاتێ شامێ و مسرێ و جەزیرا عەرەبی و عیراقێ بو وەرگرتنا زانینێ ، 

16 سال تەرخان کرن بو نڤیسن و درستکرنا پەرتوکا الصحيح البخاري . کو تێدا شەهـ سەد هزار فەرمودە ژپێغەمبەر سلاڤێن خودێ لسەر بن وەرگێراینە ، و هەڕوەسا ئەوی رولەکێ گرنگ هەبو د ژبەرکرنا ژیانا پێغەمبەری دا سلاڤێن خودێ لسەر بن ، چویە بەر دلوڤانیا خودێ دژیێ نێزیکی شێست و سێ سالیێ دا ، ل گوندەکێ نێزیکی باژێرێ سەمەرقەند ل سالا دوو سەد و پینجی شەشێ کوچی ،

گرنگترین کەسایەتێن د بوارێ جەنگی دا ،

ئەسکەندەرێ مەزن :

ئەسکەندەرێ مەقدونی ژدایک بویە ل 20 تەموزا سالا 356 بەری زاینی ل باژێرێ مەقدونیا ل یونان ، د وی دەمی دا بابێ وی فلیبێ دوویێ پاشایێ مەقدونیا بو و دایکا وی خاتینا و مەلیکا مەملەکەتا ئولیمبیا بو  ، و فێری هونەرێ شەری بویە و یێ تیر هاڤێژیێ و زانستێ بیرکاریێ و قوتابی بویە لبەر دەستێ ئەرستوی  ب فەلسەفێ و شەعر و هوزان و شانویێ و زانست و سیاسەتێ ،

پشتی رویدانا کوشتنا بابێ وی دبیتە جێهگرێ بابێ خو لسەر کورسیکا دەست هەلاتێ و دبیتە پاشیێ مەقدونیا و ئەو دژیێ 19 سالیێ دا و دەست هەلات کریە د سالێن ناڤبەرا ۳۳٦ ق.م ۳۲۳ق.م  ، پاشی خو قورتال کریە ژ لڤینا کودەتایێ ل باشورێ یونانێ ، و دەست ب داستانا خو کریە ژبو ژخوڤەکرنا ئیمپەراتوریەتا فورسێ  ، و شیا سەرکەفتنێ بینیت دگەلەک شەران و دەڤەران دا ل یونان و مسر و عیراق و هند و هەتا وەلاتێ فارس ژی و ئەسکەندەرێ مەزن د چ شەران دا شکەستن نە ئینایە هندی کو پشکدار ببیت ، و دەمێ کو جویە د باژێرێ ئەسکەندەریێ دا ئەو باژێر کرە پایتەختێ زانین و سەقافەتێ ، ئەسکەندەرێ مەقدونی مریە ل ۱۳ حوزیرانا سالا ۳۲۳ بەری زاینی ، ل باژێرێ بابل ل عێراقێ ئەوژی ب ئەگەرێ توشبونا نەخوشیا مەلاریا یێ ، و د وی دەمی دا ژیێ وی 32 سال بون ،

صلاح الدين الايوبي :

ناڤێ وی صلاح الدین یوسف کورێ ئەیوبی یە ، ئێکە ژ مەزنترین سەرکردێن موسلمانان کو رەگەز کورد بو ، ل باژێرێ تکریت سالا ٥۳۲ کوچی ل عێراقێ ژدایک بویە ، و فێری خاندن و نڤێسینێ بویە و قورئانا پیروز ژبەر کریە و هەروەسا فێری هونەرێ سیاربونا هەسپی و هونەرێ شەری بویە ، پاش دگەل دایکا خو چویە دیمەشقێ و ئەو ئێک بو ژ زانایێن بیرکاریێ و هەندەسێ و هەژمارتنێ و شەریعەتا ئیسلامێ و گەلەک ژ زانستێن دی یێن جودا جودا ،

ل دەست پێکێ هاتیە دامەزراندن وەک سەرکردەک دناف رێزێت ئەمیرێ شامێ دا وەک نێرینەک بو زیرەکی و وێرەکیا وی ، وسەرکردایەتیا گەلەک شەران کریە ل دژی خاچ پەرێسان ئێک ژوان شەرێ حەتینێ کو تێدا قودس هاتیە رزگار کرن و ئەوی دوماهیک ب دەست هەلاتا فاتمیان ئینایە و دەولەتا ئەیوبیان دامەزراندیە ل مسرێ و ل ۲۷ صفر ل سالا٥۸۹ کوچی چویە بەر دلوڤانیا خودێ 

خالدێ کورێ وەلیدی :

ئەو بابێ سولیمانە خالدێ کورێ وەلیدێ کورێ موغیرەیێ کورێ عبدالله کورێ عومەرێ کورێ مەخزومی یە ، دگەهیتە پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەر بن د باپیرێ وی یێ شەشێ دا میرەیێ کورێ کەعبی ، و بابی وی وەلیدێ کورێ موغیرەی سەرکێشێ مەغزومیا بوو ، و ئێک بو ژ زەنگینێن قوریشیا ، و دهێتە گوتن کو ئەو یێ ژدایک بوی ل بیابانا عەرەبی و یێ موسلمان بوی بەری ڤەکرنا مەکەهێ ،

پێغەمبەری سلاڤێن خودێ لسەر بن ناسناڤێ سیف الله المسلول دانەیە  لسەر وی  ، ئەوژی ژبەر زیرەکیا وی د جەنگی دا ، خالدێ کورێ وەلیدی ئێک ژ زیرەک ترین سەرکردێ جەنگی یە و ژ تێگەهشترینانە، ئەوی سەرکردایەتیا گەلەک شەران کریە و سەرکێشیا موسلمانان کریە ل دژی فورسێ و رومێ ، و پشکداری کریە د شەرێ ریدە و یەرموک و شەرێ یەمامە الباسلە و شەرێ ذات السلاسل و شەرێ مٶتە و ڤەکرنا مەکەهێ و شەرێ حونەینێ ،

و هەتا نوکە ژی پیلانێن وی دهێنە خاندن ل زانکویێن لەشکەری دهێتە ناڤ کرن ب لێدانا بەروڤاژی کو خالدێ کورێ وەلیدی دگەلەک پیلانێن خو یێن لەشکەری دا بکارئینایە ، و ژهەژی گوتنێ یە کو د هەمی شەرێن ئەوی پشکدار و سەرکردایەتی کری یێ ب سەرکەفتی و ئێک شکەستن ژی نە ئینایە  و دهێتە گوتن کو ئەو ل سالا 21 کوچی چویە بەر دلوڤانیا خودێ ل باژێرێ حومصێ ،

هێتلەر :

ئەدلوف هێتلەر یێ ل باژێری برونو ل سالا 1890 زاینی ژدایک بویە ، ئەوی حەش خاندنا پەرتوکان دکر ژ زاروکینیا خو و گرنگی دا وێنەکێشان و وێنەدرست کرنێ ، 

هاتە وەرگرتن ل بەشێ هونەرێت جوان ، و پشتی مرنا دەیکا وی ئەوی بریار دا کار بکەت ل پێناف پاریێ ژیانێ ، و بەرەف باژێرێ ڤیەنا ڤە چوو ئەو کو ئاریشێن کومەلکەها وی باژێری بویە ئەگەر کەرب و کینەکێ ژ هەردو مەزهەبێن مارکسی و یەهودی راکەت کو ئەوی ب سەحکرنا خو دیت ئەڤ هەردوکە مەترسینە لسەر ئەلمانیا ،

و هێدی هێدی گرنگی دا ب سیاسەتێ ، پاشان چوو دناف رێزێت لەشکەری دا د شەرێ جیهانی یێ ئێکێ دا ، پاشان دەست ب کار بو د نڤیسیگەهەکا روژنەمەڤانی دا سەر ب لەشکەری ڤە ، ئەوی چەند روژنامەک نڤیسنە بناڤ و نیشانێ خو  خلاس کرن ژ یەهودیا و مەترسیێن وێ ، و هەروەسا لسەر چێکرنا دەولەتەکا بهێز و چالاک ، پاشان پشکدار بو د پارتا نازی دا پارتا  کرێکار یا ئەلمانی یا هەڤبەش یا نیشتیمانی ،

پروگرامێ خو یێ سیاسی دانا ، و پێکول کرن کو حوکمەتا وی دەمی یا ئەلمانیا ژ جهێ دەست هەلاتێ بێخیت بەلێ هاتە گرتن ، پاشان پشتی دەرکەفتنا وی ژ زیندانێ ، بەرەف پشکداریا شیاسی یا هەلبژارتان چوو ، و د هەلبژارتان دا بشێوەکێ باش دەرچوو و هاتە دەست نیشانکر وەک شروڤەکار ، و دەولەتا نازی دانا ، پشتی مرنا سەروکێ ئەلمانیا ، پشتگیریا لەشەکەری ژی بدەست خوڤە ئینا و بو ئێک ژ سەرکردێن روحی یێن وی وەلاتی ، پاشان هرێشکرە پولەندا بو زڤراندنا ئەردێت خو یێن گرێدای ب ئەلمانیا ڤە ، ئەڤجا بریتانیا و فەرەنسا ترس ژ بهێز بونا ئەلمانیا هرێشەکا هەڤدژ کرە سەر ئەلمانیا و بو ئەگەر شەرێ جیهانی یێ دوویێ رویبدەت ئەوا کو بویە ئەگەر 60 ملیون کەس تێدا بهێنە کوشتن د 6 سالان دا ، کا چاوا ئەوی جهەک چێکر و تێدا بهزارەهان یەهودی تێدا سوتن و کوشتن ، و پشتی نێزیک بون ژ دوماهیا شەری بو وی دیاربو کو وەلاتێ وی تێدا زیانێن مەزن وەرگرتن و شکەستن ، ئەڤجا ئەدلوف هێتلەری و هەڤژینا وی بریاریا خو سێدارەدانێ دا و بەرزە بون ل مێژویا 30 هەیڤا چار سالا 1945 زاینی ،

ژ گرنک ترین کەسایەتیێن زانستی د مێژویێ دا :

ئیسحاق نیوتن :

ئیسحاق نیوتن ژدایک بویێ سالا 1642 زایینی یە ل وەلاتێ ئنگلتەرا ، و  خاندنا خو بدوماهیک ئینایە ل زانکویا کامبریدج سالا 1661 زاینی ، و سەحکرنێن وی یێن زانستی دبوارێ زانستێ روناهی و رەنگان و فیزیا و بیرکاریێ دا بو ،

پەرتوکا پێشکەیا بیرکاری د فەلسفا سروشتی دا دروست کریە ، هەروەسا یاسایێن لڤینان ژی ڤەدیتنە ، و هەروەسا هێزا راکێشانا ئەردی پشتی کەتنا سێڤەکێ ژ دارێ و ئەو ل بن وێ دارێ یێ رینشتی ، هەروەسا ڤەدیتنا روناهیا سپی ، و ئامیری تلسکوب داهێنایە ، و سەر لەزاتیا دەنگی خاندیە ، دهێتە زانین کو ئیسحاق نیوتن ل سالا 1727 زاینی کوجا دوماهیی کریە ل باژێرێ وینشستر ،

الخوارزمی :

ئەو محمد کورێ موسایێ خەوارزمی یە ، ژدایک بویە ل سالا 780 زاینی ل باژێرێ خەوارزم یا کو دکەڤیتە هەرێما خوراسانێ ، ئەو زانایەکێ فەلەک ناسی و جوگرافی و بیرکاری و جەبر و لوگارتم بویە ، ئەوی ژمارێت هندی داناینە و سیستەمێ هژمارا دەهی  ، و هەروەسا یاسایا خەوارزمیات یا شیکار کرنێ ،

ئەوی ژمارەکا زور یا یاسایێن بیرکاریێ داناینە ژ گرنترین یاسا لوگارتمە ، هەروەسا نڤیسەرێ پەرتوکا وێنەیێ ئەردی یە کو تێدا ب هوربینی وێنەیە جوگرافیا ئەردی ددەتە دیار کرن ، کا چاوا دهێتەدانان ب ئێکەم خەریتا جوگرافی ، هەروەسا ئەوی مەزنی و بەرفرهەیا ئەردی لدویف زانینا خو پیڤایە ، خەوارزمی جەدوەلێن فەلەکی داناینە و هەروەسا جەدوەلێن سێگوشەی کو ئێکە ژ بابەتێن بیرکاریێ  داناینە ، و چەندین ڤەکولین و پێزانین لسەر ئامیرێ ئەسترلابێ ئاشکەرا کرینە  ، هەروەسا تەقویما یەهودی و دەمژمێرا روژێ و ئەو نەخشەیێن کو بەحس ژ پەرتوکا الفهرست دکەن ، وو خەوارزمی لسالا 847 زاینی چویە بەردلوڤانیا خودێ..

ابن النفیس :

 ئەو بابێ حەسەن عەلائودین عەلی کورێ ابی حەزمی یە ئێکە ژ زانایێن موسلمانان ، ل دیمەشقێ ژدایک بویە  لسالا 1210 زاینی ، و گرنگی دایە خاندنا خو ل نەخوشخانا نوری کو گرێدای بو ب نوژداریی ڤە ، هەروەسا فقها شافعی خاندیە و کارکریە ل مسرێ وەک نوژدار ،

ابن نەفیس خودانێ ڤەدیتنا زڤروکا خوینەیێ و ئەوی ئاشکرا کریە ، و پشت راست کریە کو کارێ هەردوو سیهان پاقژ کرنا خوینێ یە ، کا چاوا خەلەتیێن زانایان راست ڤەکرینە لسەر ڤەکرنا دلی و کارێ مێلاکێ ، هەڕوەسا سەحکرنێن فیزیولوجی لسەر دیتنا چاڤان دیارکرینە ، هەروەسا چەنداتیا خوێ لسەر بلندکرنا فشارا خوینێ دایە دیار کرن ،ابن نەفیسی گەلەک هوشداری داینە لسەر خارنا دەرمانان و ڤەکرنا ئامیرێ هەناسەدانێ و دەماران و حەنجەرێ ، و ئەو خودانێ خو و گەلەک پەرتوکانە ژوان الموجز في طب و الرسالة الكاملية في السنة النبوية و المختار في الاغذية ،

ابو بکر الرازی :

زانایێ پزیشکی یێ مەزن . نەسەبێ ئەبو بکر ئەلرازی دزڤریت بو باژێری ئەلرەی ل باکورێ ئیرانێ 

و خاندنا شەریعەتی یا دی وی باژێری دا خاندی . پاشی هاتیە بەغداد و ل وێرێ گەلەک جورێن زانستی خاندینە و فێربویە . هەروەسا گەلەک گرنگی دایە زانستێ پزیشکی و لبەر دەستێ الطبري خاندیە و گەلەک زانایێن دی . پاشان دزڤریتە ڤە باژێرێ خو ئەلرەی و ل وێرێ دبیتە رێڤەبەرێ نەخوشخانەیەکێ . پشتی کو ئەبو بکر ئەلرازی چارەسەریێ بو گەلەک حالەتێن نەخوشیان کرین . 

وەزیرێ مەزنێ دەولەتا عەباسی ئەوی داخاز دکەتە بەغداد  . داکو ببیتە رێڤەبەرێ مەزنترین نەخوشخانە ل وی سەردەمی کو نەخوشخانا العضدي بوو ، و ئەوی گرێدانا برینا ئاشکەرا کریە ، هەروەسا چێکرن و ئاشکەرا کرنا گەلەک ژ  دەرمان و چارەسەریێن دی . ئەبو بکر ئەلرازی لسالا 923  دچیتە بەر دلوڤانیا خودێ ، پشتی کو بو  مە ژمارەکا زورا پەرتوکێن نوژداری و دەرمانسازی لپشت خو هێلاین کو نێزیکی 200 پەرتوکان بوون . ژوان :

کتاب تاریخ الطب ، كتاب المنصور في الطب ، الادوية المفردة ..

نڤیسین : rebas zebari

ليست هناك تعليقات