عبدالكريم قاسم

عبدالکريم قاسم ل سالا 1958

 عبدالکریم قاسم :

ناڤێ وێ یێ تەمام "عبدالکریم قاسم محمد بکر عثمان الزبيدي ل ٢١ هەیڤا ١٠ - ١٩١٤ زاینی ژدایک بویە و ل هەیڤا ٩ هەیڤا ٢ سالا ١٩٦٣ مریە ، ئەو ئەفسەر و سەروک وەزیرێ عێراقێ بوو و سەرکردێ گشتی یێ هێز و چەکدارێن عێراقێ بوو هەروەسا وەزیرێ بەرگیریا عێراقێ بو ب وەکالەت ژ سالا ١٩٥٨ تا ١٩٦٣ ، و دبیتە ئێکەم سەروکێ عێراقێ پشتی دەست هەلاتا شاهاتی "ملکي" بدوماهیک هاتی ، و ئێک بوو ژ سەرکردێن شورەشا ١٤ تەموزێ ، 

پلا وی "فریق ركن"

ئیمزا یا وێ

ژدایک بون و رابونا وی :

عبدالکریم قاسم محمد بکر عثمان الزبيدي یێل ل ٢١ هەیڤا ١٠ سالا ١٩١٤ ل روژا شەمبی ژدایک بویە ، د جەنگێ جیهانی یێ ئێکێ دا ، ژ خێزانەکا هەژار و بەلنگاز هاتیە سەر دونیایێ ، ل باژێرێ بەغدادێ ، و بابێ وی موسلمانەکێ سنی بویە و کارێ داڕتاشیێ دکر و دزڤریتە بو عەشیرەتا زیبد القحطاني ، و دایکا وی موسلمانەکا شیعە بویە و نەسلێ وێ دزڤریتە ڤە بو عەشیرەتا التمیم العدنانية ، و وی دوو برا هەبون ئەوژی حامد قاسم کو برایێ مەزن بویە و لطيف قاسم کو برایێ وی یێ بچیک بوو ، و هەروەسا دوو خیشک هەبون ئێک ئامینا بو کو دبیتە هەڤژینا یاسین محمد صالح القيسي ، رێڤەبەرێ نڤیسینگەها دادگەها الكاضمية ، و یا دوویێ نجیە هەڤژینا کورێ مەتا وی لیوا عبدالجبار جواد ، دەست پێکێ خێزانا وی بەرەف قەزا صويرة ڤە چوینە و ژیانا خو ل وێرێ دەرباز کریە کو ئێکە ژ قەزایێن دکەڤنە سەر پارێزگەها "واسط" ڤە ل باشورێ عێراقێ ، و ئەگەرێ کوچ کرنا وان بو ڤێ دەڤەرێ ژبەر هەژاریێ و دەست کورتیێ بویە و ل وی دەمی ژیێ وی ٦ سال بوون ، و کارێ جوتیاریێ کریە ژبو باشتر کرنا بارێ ئابوریێ خێزانا خوو ، و عبدالکریم قاسم ل قوتابخانەیە صويرة یا بنەرەتی دەست ب خاندنێ کریە ، و چار سالان ل وێرێ خاندیە بەری کو خێزانا وی بزڤرنەڤە باژێرێ بەغداد سالا ١٩٢٦ ، و لوێرێ بەردەوامی دایە خاندنا خویا بنەرتی ل قوتابخانا "الرصافة" یا بنەرەتی ، ل دیف وێدا خێزانا وی ئەو تومارکریە ل قوتابخانەیا ناڤنجی یا "المرکزیة" ل بەشێ ئەدەبی ، و ل وێرێ دەرچویە و باوەرناما خو وەرگرتیە ل سالا ١٩٣١ز ، و وی هەلبژارت کو ببیتە ماموستا پشتی دەرچونا وی داکو هاریکاریا خێزانا خو بکەت ، و هەلبەت هاتە تەعین کر ل ئێک ژ قەزایێن الشامية و سالەکێ ژیانا خو ل وێرێ بوراندیە ، بەلێ پا کارێ وی یێ فێرکرن و ماموستاینیێ ژیانا وی بەرەف پێشتر نەبر ، و پتر هەست ب نەخوشی و هەژاریێ دکر ، هەروەسا پتر هەست ب خەم و ژانێن خەلکێ دەوروبەرێن خو دکر ، ئەڤجا دەست ژ کارێ ماموستایێ بەردا و بەرەف لەشکەریێ ڤە چوو کو وی هوسا هزر دکر ئەو رێکا ئێکانەیە کو چارەسەریەکێ بو کێشا هەژاریێ و کێم دەرامەتیێ دناڤا خەلکی دا ببینیت ، 

ژیانا وی دناف رێزێت لەشکەری دا :

عبدالکریم قاسم خو تومارکیە ل قوتبخانا سەربازی یا مەلەکی ، کو ل پشتی هینیگێ ناڤێ وێ هاتیە گوهورین بو زانکویا سەربازی یا مەلەکی یان شاهاتی ، ل ١٥ هەیڤا ٩  سالا ١٩٣٢ زاینی ، ئێک بو ژ قوتبیا دخولا ٨ هەشتێ دا و دەرچویە ل ١٥ هەیڤا ٤ ل سالا ١٩٣٤ زاینی ب پلەیا "ملازم الثاني"

، و هوسا پلەیا وی بلند بویە پلە بو پلە هەتا کو گەهشتیە پلەیا "رئيس" كو نوکەدا دبێژنێ  "نقیب" و ل پشتی وێ بەرەف زانکویا ئەرکانان ڤە چویە ل ٢٤ هەیڤا ئێک سالا ١٩٤٠ کو قوتابیێ خولا حەفتێ بوو و ل ١١ - ١١ سالا ١٩٤١ دەرچویە و باوەرنامە وەرگرتیە ، و ل ٤ هەیڤا ١٠ ل سالا ١٩٥٠ زاینی هاتیە هنارتن بو لەندەن ژبو پشکداری کرنا خولا سەربازی یا ئەفسەرێت ئەرکان ل ئەکادیمیا "ساندهیرست" یا سەربازی یا مەلکی یان شاهاتایی ، و دوێ خولێ داژی دەرچویە بسەرکەفتیانە ، وزڤریەڤە عێراقێ ، و پلەیا وی هێدی هێدی بلند بویە د ژیانا وی یا سەربازی دا هەتا کو گەهشتیە پلەیا "زعیم رکن" یان "عمید رکن" و دوماهیک کار و جهێ وی د لەشکەریێ دا پلەیا وی "ئامر لیوا" لیوایا ١٩ بوو کو ئەو لیوا بوو یا پشکداری د شورەشا ١٤  تەموزێ داکریل سالا ١٩٥٨ ،

پشکداری دگەل جەنگان دا یان کری ژوان ئوپراسیونا فرات یا ئێکێ  ئەوا ل ١١ - ٣ ریدای تا ٢٩ - ٧ سالا ١٩٣٥ ز ، و لوی دەمی دا د فەوجا سێیێ دابو ، هەروەسا پشکداری کریە دناف قیادا عەرەبی دا ئەوا بناڤێ ئوپراسیونا مایس هاتیە بناڤ کرن ل سالا ١٩٤١ زاینی دا ، و پشکداری کریە د ئوپراسیونا بارزان یا سێیێ دا ، و پشکداری د جەنگێ فەلستین دا کریە ل ٥ - ٥ - ١٩٤٨ تا ١١ - ٧ - ١٩٤٩ز ،

و دەربارەی پلە بەرزکرنا وی ئەو ل سالا ١٩٣٤ ل زانکویا سەربازی دەرچویە ب پلەیا ملازم الثاني ، ل دیفدا ل ٨ - ٩ - ١٩٣٨ هاتیە پلەبەڕزکن بو ملازم الاول ، و لسالا ١٩٤١ گەهشتیە پلەیا رئیس کو نوکە دبێژنێ "نقیب" ، لدیف دا چویە زانکویا ئەرکانان و دەرچویە ب خەلات کرنەکا بەرز ، لدیفدا هایە پلە بەرز کرن ل سالا ١٩٤٣ بو پلەیا رئیس رکن کو نوکە دبێژنێ "رائد رکن" و ل سالا ١٩٤٧ هاتیە پلە بەرز کرن بو پلەیا "مقدم رکن" ، و ل سالا ١٩٥١ هاتیە پلە بەرز کرن بو پلەیا "عقید رکن" ، و ل سالا ١٩٥٥ هاتیەە پلە بەرز کرن بو پلەیا زعیم رکن کو نوکە دبێژنێ " عمید رکن "  و لسالا ١٩٥٩ هاتیە پلە بەرز کرن بو پلەیا ئامر لیوا کو نوکە دبێژنێ "ليوا ركن" و ل سالا ١٩٦٣ گەهشتیە پلەیا "فریق رکن" 

و دەڕبارەی وان جهێت وی رێڤەبەری لێ کری و ئەو پوستێن وی وەرگڕتین ئەڤ جهە بوون ، ل سالا ١٩٣٢ ئامر فَصِيل بوو د فەوجا سێیێ دا ، ل سالا ١٩٣٧ ئامر فَصِيل بوو ل دیوانیە ، و هەروەسا هەر ل سالا ١٩٣٧ ئامر فصيل بوو د فەوجا دوویێ دا ، و ل سالا ١٩٣٨ ئامر فصيل بوو د زانکویا سەربازی دا ،  و ل سالا ١٩٤٠ مقدم لیوا بوو د هێزا ٧ یا پەیادە دا ، و لسالا ١٩٤٣ مقدم لیوا بو د هێزا پەیادە یا ٣ دا ، و لسالا ١٩٤٥ ئامر فەوجێ ٣ بوو ، 

و لسالا ١٩٤٧ ئامر لیوا یێ هێزا پەیادە یا ٩ بوو ، و لسالا ١٩٤٨ معاون مودیرێ رێڤەبەریا هێزا دوو بوو و معاون مودیرێ رێڤەبەریا هێزێن عێراقی بوو ، و هەروەسا ئامرێ فەوجا دوویێ و یا ئێکێ بوو د لیوایا ئێکێ یا ئوردن دا ، و لسالا ١٩٥٢ ئامرێ کوما راهێنانان بوو د بنگەهێ وەزارەتا بەرگیریێ دا ، و ل سالا ١٩٥۳ "معاون مدير العينة" بوو ، و هەر ل سالا ١٩٥٣ رێڤەبەریا ئامر لیوایێ ١٩ وەرگرت ، و ل سالا ١٩٥٨ پوستێ سەروک وەزیران وەرگرت ، و دهەمان دەم دا بو سەرکردێ گشتیێ یێن هێزێن چەکدار و ما دڤی پوستی دا هەتا کو هاتیە کوشتن ،

و دژیانا خویا سەربازی دا گەلەک خەلات و نیشانێن رێز لێنانێ یێن وسوپاسی یێن وەرگرتین ، ژوان ل سالا ١٩٣٥ خەلاتێ "الخدمة الفعلية" وەرگرتیە ژبەر پشکداریکرنا وی د ئوپراسیونا فرات یا ئێکێ دا ، و ل سالا ١٩٤٥ خەلاتێ "الشجاعة" وەرگرتیە ژبەر پشکداری کرنا وی د ئوپراسیونێن دەڤەرا زێبار دا ، و ل سالا ١٩٤٨ نڤیسینەکا سوپاسیێ بو وی هاتیە پێشکێش کرن ل ئوردن د دەمێ هرێشکرنا چەند بنگەهێن ئیسرائیلی ل "راس تل" و دهەمان دەم دا هەر وی بەرهنگاریا چەند هرێشێن ئیسرائلی یا کری و چەند جهـ یێن ژدەست وان زڤراندین ، و ل سالا ١٩٥٣ خەلاتێ و نیشانێ "الرافدین" یا رێزبەندیا چار وەرگرتیە ، و ل سالا ١٩٥١ خەلات و نیشانێ "شەر و سەرکەفتنێ" بدەست ڤەئینایە ، و لسالا ١٩٥٤ نیشانا "الانقاذ" رزگارکەر وەرگرتیە ، و لسالا ١٩٥٧ خەلات و نیشانا "الشرطة للخدمة الممتازة" وەرگرتیە ،

نیشان و خەلاتێن رێز لێنانێ یێن سەربازێن عێراقی

شورەشا ١٤ تەموزێ :

ل سپێدەهیا ١٤ تەموزێ ل سالا ١٩٥٨ ، قاسم و هاریکارێن وی ژ ئەفسران رابون ب ئەنجام دانا پیلانێن وێ ئوپراسیونا وان دانای ژبو کونترول کرنا باژێرێ بەغداد و ئێخستنا دەست هەلات "ملكي" شاهاتی ، و ئەڤە بو ئەگەرێ کوشتنا ژمارەکا کەسێن ئەندام د بنەمالا خودان دەست هەلات دا و نێزیکێن وان ژ بنەمالا شاهی ، و ژوانا "نوري السعيد و عبد الاله" 

و دانانا ئەڤێ ئوپراسیونێ ژمارەکا ئەفسەرێن ئازاد بوون ، بەلێ پا ئەوێن کو ئەڤ ئوپراسیونە برێڤەبەرین و سەرکێشیا وان کری بشێوەکی فەرمی "عقید/عبدالکریم قاسم" و "عقید/عبدالسلام عارف" بوون ، و بەری کو ئەڤ شورەشا سەرهەلبدەت ئوردن داخازا هاریکاریێ ژ عێراقێ دکەت ژ ترسێن هندێ دا کو ئەڤ شورەشە بگەهیتە وانژی ، و هەر ژبەر ڤێ حکومەتا عێراقێ لیوایەک فرێکر کو ژ سێ فەوجان پێک دهات ژبو هاریکاریکرن و پاراستنا ئێمناهیا ئوردن و دناف وان دا فەوجەک ب سەرکێشیا "عبدالسلام عارف" بوو ، عبدالسلام عارف ب هەر چ رێکەکا هەبیت سەرکردێ گشتی یێ لیوای رازی کر کو ئەو دێ ل پشتی وی بەڕەف ئوردن ڤە هێت بەلێ ل دەست پێکێ دێ چیتە بەغداد و لدیف دا فەلوجە و پاشی دێ گەهیتە ئوردن ، بەلێ پا وی ئاخفتنا خو بجهـ نە ئینا و لدەمی هاتیە بەغداد دەست ب سەر وەزارەتان دا گرت و کونترول کرن ژبو ئێخستنا دەستورێ شاهاتی ، وهەر ل وی دەمی راگەهاندنەک بەلافکر و تێدا "جمهوریا عێراقێ" دا ناساندن و دوماهیک ب دەست هەلاتا شاهاتی ئینا ل عێراقێ ، و شورەشا ١٤ تەموزێ دوماهیکەک بو زنجیرەکا شورەش و کودەتایان کو ژ سالا ١٩٣٦ دەست پێ کربو ب شورەشا "بکر صدقي" کو هاتبو بناڤکرن ب "کودەتایا بکر صدقي" و لديف دا شورەشا "رشید عالي الكيلاني" ، و سەرهەلدانێن ١٩٤٨ ، و ناکوکیێن سالا ١٩٥٢ و یێن سالا ١٩٥٦ ،

ل ١٤ تەموزێ سالا ١٩٥٨ ل دەمێ هرێش هاتیە کرن بو سەر کوچکا شاهاتی ئەوا کو بەرەڤانیەکا دژوار تێدا هاتیە کرن دناڤبەرا پارێزڤانێن کوچکێ و سەربازێن جێبەجێکارێن کودەتایێ ، و لدەمێ هاریکاری گەهشتینە چەکدارێن کودەتایێ ئێکسەر کوچکا شاهاتی هاتە بوردومان کرن ، ئینا عبد الاله فەرمان ب هەمی ئەندامێن بنەمالا شاهاتی کرن کو بچنە د بەنداڤا کوچکێ ڤە داکو گیانێ وان یێ ب سلامەت بیت ، و عەقیدێ بامەرنی گوتە وی کو هرێش گەلەکا بەرفرەهـ بوی ، و سەربازێن ل سەربازگەها "الوشاش" ژی پشکدارن و ئەو نەشێن چ ئەفسران رازی بکەن بو دانوستاندنێ ، و لدەمێ کو عقید "طه بامەرنی" هاتیە دناف ئەڤێ ریدانێ دا هەر زی فەرمان ب زێرەڤانێن کوچکێ کر دەست ب لڤینێ بکەن ، لدیفدا ئەفسەرێن ئازاد داخازێ ژ وی دکەن کو ئەو خو و زێرەڤانێن کوچکێ رادەست بکەت و ئەو بو وان باشترە ، ئەڤجا ئەو خو رادەست دکەن و چەکێن خو ل جادەیان ددانن ، و بنەمالا دەست هەلات دار ژی ژ بنداڤا دەردکەڤن و خو رادەست دکەن ژوانا شاهـ بخو و عبد الاله و ئەفسران داخاز ژوان کر کو بەرەف باخچێ کوچکێ ڤە بهێن و ل دەرگەهێ سەرەکی یێ کوچکێ دا بدەرکەڤن داکو وان ڤەگوهێزنە وەزارتا بەرگیریێ ب ترومبێلێن سەربازی ، و لەشکەری بشێوەکێ بازنەیێ ئەو دورپێچ کربون لدەمێ بنەمالا دەست هەلات دار بەرەف باخچەی ڤە دهات ، نقیب عبدالستار سبع العبوسي دهێت و کلاشینکوفەک ددەستان دا بوو و ئێکەسەر بنەمالا دەست هەلات دار گولە باران دکەت ، ئەڤجا شاهـ و عبد الاله و شاهژنا نفیسة و دایکا ئەمیر عبد الاله و خاتین عابدیة دهێنە کوشتن و دکەڤن ، و ژمارەکا سەربازێن کودەتایێ ژی بریندار دبن ، و خاتینا هیام هەڤژینا "عبد الاله" بریندار دبیت دگەل خزمەتکارا خو رازقية ، و شێفێ وان یێ خارنێ یێ تورکی ژی دهێتە کوشتن ، و هەروەسا خزمەتەکارەکێ دیژی دهەمان جهـ دا دهێتە کوشتن ، و لێدوانەک لدیف ڤێ رویدانێ نقیب محمد علي سعيد دبێژیت کو ئەگەرێ وێ ئەو بو وەکی نقیب العبوسي بو شروڤەکری کو بیرا وی ل "ریدانێن شورەشا مایس ١٩٤١یا ئازاد کرنێ هاتن لدەمێ کو وان شکەستن ئینای و سەربازێن شورەشا ئازاد کرنێ دهاتنە سێدارە دان و کوشتن ڤێجا وی ئەوی هەر زی ئەو کوشت داکو دوبارە عبد الاله نەهێت و لێپرسینێ دگەل کەسێن ب ڤێ کودەتایێ و شورەشێ رابوین بکەت و سێدارە بدەت ، 

لاشێن بنەمالا دەست هەلات دار ب ترومێلێن سەربازی هاتنە ڤەگوهاستن بو وەزارەتا بەرگیریێ ، بەلێ پا خەلکی رێکا ترومبێلان گرت و لاشێ عبد الاله کێشا دەر و ل جادەیان دئینا و دبڕ و لدیف دا ب دەڕگەهێ وەزارەتا بەرگیریێ ڤە هەلاویست و دهەمان جهـی دا ئەوێ کو عقید/صلاح الدين الصباغ هاتیە سێدارەدان ل سالا ١٩٤٥ ، و خاتین و هەڤژینا عبد الالە هویام و خزمەتەکارا وێ هاتنە ڤەگوهاستن بو نەخوشخانا الملكي و ل وێرێ چارەسەیا تمام بوان هاتە بەخشین و ژیانا وان هاتە رزگار کرن ،

و ل پشتی شورەشێ و راگەهاندنا جمهوریا عێراقێ ، کەنالێن راگەهاندن و رادیویان راگەهاند کو عبدالکریم قاسم سەروک وەزیر و سەرکردێ گشتی یێن هێزێن چەکدارە و وەزیرێ بەرگیریێ یە ب وەکالەت ، و عقید عبدالسلام عارف ژی هاتە دانان جێگرێ سەروک وەزیران و وەزیرێ نافخو ، و ئەو بونە خودان مەزنترین دەست هەلات د عێڕاقێ دا ، دگەل هەردوو دەست هەلاتێن "التنفذية و التشرعية" و محمد نجيب الربيعي بو سەروکێ دانیشتێن سەروکایەتیێ ، نوکە دبێژنێ "رئيس الدولة" سەروکێ دەولەتێ ، بەلێ پا دەست هەلاتا وی یا جێهگیر بوو هەتا رادەکێ ،

لڤینێن کوردان :

لدەمێ سەرهەلدانا شورەشا ١٤ تەموزێ کوردان ژی پشکداری ددانیشتێن سەروکایەتیێ دا کر و ژ سێ ئەندامان پێکدهاتن و ئێک ژوان عەقید خالد نەقشەبەندی بوو ، هەروەسا کوردان پوستەکێ وەزیریێ ژی ڤێ هەبو ئەوژی بابا عەلی شێخ مەحمود بو ، و هەروەسا ژمارەکا دی یا ئەفسەرێن کورد پشکداری شورەشا کودەتا ١٤ تەموزێ ببون

و ددەستوری دا هوسا هاتبو نڤیسین د مادەیێ سێیێ دا کو :

"عەرەب و کورد هەڤپشکن دڤی وەلاتێ دا و ئەڤ دەستورە مافێ وان یێن نەتەوەیێ نیشان ددەت و پشت راست دکەت لسەر ئێک رێزیا عێراقێ" و هەروەسا لێبورینەکا گشتی هاتبو دان ب وان کەس و ئەفسران یێن ژ نیگەرانی و کێشەو ئاریشێن سیستەمێ شاهاتی دا بو وان چێبوین و رەڤین ژ وەلاتێ و هەلبەت کو پشکداری کری د شورەشا ١٤ تەموزێ دا دەرکەت ، و ژوانا "مەلا مستەفایێ بارزانی" بوو ، و ل پشتی دەمەکێ مەلا مستەفا و برایێ وی ئەحمەد بارزانی دگەل خێزان و کەسو کارێن وان زڤرینە ڤە ، وحکومەتا عێراقی بو وان مالا نوری سعید دەست نیشان کر و هەروەسا ترومبێلا عبد الاله ئامادەکر ژبو ڤەگوهاستنا وان ، وهەروەسا موچەیەکێ هەیڤانە بو وان دابین کر کو موچەیێ مەلا مستەفای "٥٠٠" دینار بوون ، و موچەیێ ئەحمەد بارزانی "١٥٠" دینار بوون ، ل سالا ١٩٦١ پەیوەندیێن دناڤبەرا مەلا مستەفایێ بارزانی و قاسمی دا تێکچون ، ئەوژی ژبەر وێ چەندێ بوو نەپێگیری کرنا عبدالکریم قاسم ب مافێن رەوا یێن نەتەوەیێ کورد و نە پێگیریکرن د سەقامگیریا کومەلگها وێ دا و یا ژهەمیان گرنگتر مادەیێ دەستور یێ سێیێ بو کو یێ بەردەوام نەبو لسەر و درێژی ب وێ یاسایێ نەدا ، ئینا روژناما پاتا دیموقراتی یا کوردستان "خەبات" نەرازیبونێن خو راگەهاندن لدور ئەوا ئەو لدژی مللەتێن کورد بکاردئینن و چەند نەرازیبون و داخازی تێدا بەلاف کربون ژوان ئەو کو کوردان دەنگانا خو یا ئازاد هەبیت ، و هەروەسا داخاز کرن کو زیندانی و ئەفسەر و فەرمانبەرێ سیاسی بهێنە ئازاد کرن ، و ئێدی دەستان ژ هرێشێن خو بەردەن بو سەر ژیانا پارتاتیێ و حزبێن دیموقراتی و سەندیکایان ،

و عبدالکریم قاسم ب توندی بەرسڤا پارتا دیموقراتی ددەت و فەرمانێ ددەت بگرتا بنگەهـ و بارەگایێن وان ودەستە سەرکرنا ئەفسەر و رابەر و ئەندامێن وان ، و روژنامەیا پارتێ هاتە گرتن ل ئادارا سالا ١٩٦١ ، ژبەرکو وان د روژنەمەیا خودا ئەو تاوانبار کربو و و نڤیسینەک لدور مادێ دوو و یێ سێ ژ دەستوری تێدابەلاف کر بوون ، و ل تەموزا سالا ١٩٦١ پەیوەندیێن عبدالکریم قاسمی و کوردان گەهشتە دوماهیک قوناغا خرابکاریێ ، ئەڤجا لەشکەرەک ئامادە کر و بەرەف پێشمەرگەیێن کوردستانێ ڤە هاتن ب هەجەتا باجا ئەردی و سیاسەتا حوکمرانیێ ،

وێنەیەکێ عبدالکریم قاسم دگەل مەلا موستەفایێ بارزانی

 

کوشتنا وی :

ل ٩ هەیڤا ٢ سالا ١٩٦٣ کودەتایەک هاتە کرن لسەر عبدالکریم قاسم کو دهاتە بناڤکرن شورەشا ١٤ رەمەزانی ، کو د رەمەزانی دا هاتبو ئەنجام دان ل ٨/٢/١٩٦٣ ز ، و ل روژا دوویێ ژ کودەتایێ ئەنجامدەرێن شورەشێ بەرەف پێش هاتن ژبو سێدارەدانا عبدالکریم قاسمی و لبەری نیڤرویا روژا دوویێ ژ کودەتایێ عبدالکریم قاسم هاتە دەستە سەر کرن ، د هولا "الشعب" ڤە پشتی کو هاتیە دورپێچکرن و شەر بدوماهیک هاتی دگەل وەزارەتا بەرگیریێ ب سەرکەفتنا ئەنجام دەرێن شورەشێ ، و عبدالکریم قاسم و ژمارەکا ئەفسەر و رێڤەبەرێن وی هاتنە دەستە سەر کرن ، و هاتنە برن بو بارەگایێ کودەتایێ ل بنگەهێ رادیوی و تلەفزیونان ، و پشتی دادگەهـ کڕنەکا راستەوخو یا کورت ئێکەسەر عبدالکریم قاسم و ئەوێن گەل ویدا ل دەمژمێر ١ نیڤرو هاتنە سێدارەدان ب گولەبارانکرنێ ،

نڤیسین : رێباز فیصل