جورج ئوغسطس

 

جورج ئوگستس :

جۆرجێ دووێ یان جۆرج ئۆگستس (ب ئنگلیزی: George Augustus، ب ئەلمانی: Georg II. August؛ 30 تشرینا ئێکێ / 9 تشرینا دووێ 1683 - 25 تشرینا ئێکێ 1760) پادشایێ بریتانیا مەزن و ئیرلەندا و دۆقێ براونشڤایگ-لونەبورگ (هانۆڤەر) و میرێ هەلبژارتیێ هانۆڤەرێ و میرێ هەلبژارتی د ئیمپراتۆریەتا رۆمانی یا پیرۆز دا بوو د ماوێ ژ 11 حزیرانا 1727ێ حەتا وەغەرکرنا وی. جۆرج دوماهیک پادشایێ بریتانی بوو کو ل دەرڤەی بریتانیا مەزن ژ دایک ببوو، کو ل باکورێ ئەلمانیا ژ دایک ببوو و مەزن ببوو. داپیرەیا وی سۆفیا یا هانۆڤەرێ ل سالا 1701ێ هاتە بەربژارکرن دا کو عەرشێ بریتانی وەرگریت (وەک شاژنا گریمانی) پشتی دوورئێخستنا پەنجی کاسۆلیکیێن نێزیکتر ل گۆرەیی فەرمانا دەستنیشانکرنێ یا پەسەندکری ل سالا 1701ێ کو رێک ل کاسۆلیکا گرتبوو کو عەرشێ بریتانیا وەرگرن. پشتی وەغەرکرنا سۆفیا و ئان ل سالا 1714ێ، بابێ وی جۆرجێ ئێکێ، میرێ هەلبژارتیێ هانۆڤەرێ، عەرشێ بریتانیا وەرگرت. د سالێن دەستپێکێ یێن حوکمێ بابێ وی دا وەک پادشا، جۆرج گەهشتە هندەک سیاسەتمەدارێن ئۆپۆزسیۆنێ حەتا کو ل سالا 1720ێ چوونە د ناڤ پارتیا دەستهەلاتدار دا.

 ل دەمێ جۆرجی ل سالا 1727ێ زایینی وەکو پاشا دەستهەلاتا وەلاتی وەرگرتی، دەستهەلاتەکا لاواز لسەر سیاسەتا ناڤخۆیی هەبوو، کو ب شێوەیەکێ مەزن د بن کۆنترۆلا پەرلەمانێ بریتانی دا بوو. و دەمێ ئەو میرێ هەلبژارتی، 12 سالان ل هانۆڤەرێ دەرباز کرین، کو ل وێرێ دەستهەلاتەکا ڕاستەوخۆتر لسەر سیاسەتا حکومەتێ هەبوو. پەیوەندیا وی دگەل کورێ وی یێ مەزن فرێدریکی خراب بوو، یێ کو پشتەڤانیا پەرلەمانێ ئۆپۆزسیۆنا بابێ خۆ دکر. د دەما شەرێ جانشینیا نەمسایێ دا، جۆرج ل سالا 1743ێ زایینی پشکداری د شەرێ دێتنگن دا (کو نها دکەڤیتە باڤاریا ل ئەلمانیا) کر. ب ڤێ چەندێ، بوو دوماهیک پاشایێ بریتانی یێ کو د شەرەکی دا سەرکردایەتیا لەشکەرێ ئینگلیزی کربیت. پشتەڤانێن ئیدیعاکەرێ کەڤن -(جەیمسێ سیێ و هەشتێ) خودانێ ئیدیعایا کو ئەو شایەستەترە ب تەختێ شاهانە یێ ئینگلیزی- ب سەرکردایەتیا ئیدیعاکەرێ گەنج، کورێ وی چارلز ئێدوارد ستیوارت، بزاڤەکا شکەستخواری کر دا کو جۆرجی ژ دەستهەلاتێ بیننە خار ل دویڤ شۆڕەشا یەعقووبی. پشتی وەغەرکرنا میر فرێدریکی ب نەخۆشیەکا ژ نیشکەکێ ڤە ل سالا 1751ێ زایینی، برایێ وی یێ بچووکتر جۆرجێ سیێ (نەڤیێ جۆرجێ ئێکێ) بوو جێنشینێ تەختی و پاشی ژی بوو پاشا. بۆ ماوێ دوو سەدەیان پشتی مرنا جۆرجێ دوویێ، دیرووکێ ب ڕەخنە باسێ وی دکر، تیشک دئێخستە سەر فرەهیا دلدارێن وی، و تەنگیا مژلیا وی، و دژواریا وی. پاشی هندەک زانایان دووبارە هەلسەنگاندن بۆ میراتێ وی کر و گەهشتنە وێ باوەرێ کو وی کارتێکرنەکا مەزن لسەر سیاسەتا دەرڤە و کاروبارێن لەشکەری هەبوویە.

لەندەن ل سالا 1710 زاینی

نڤیسین : رێباز فيصل